Anayasa Mahkemesi (AYM), geçtiğimiz Mart ayında araç satışının ardından, zorunlu trafik sigortasının 15 gün boyunca devam etmesine ilişkin düzenlemeyi, Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. 9 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırılan iptal hükmü için gün 5 Aralık. Bu tarihten itibaren araç devir işlemlerinde trafik sigortası için 15 günlük süre uygulanmayacak. Trafik sigortasının araç satışının gerçekleştiği gün yapılması gerekecek.
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda araç satıldıktan sonraki 15 gün içinde sigorta poliçesi yaptırma imkanı kalkacak. Uygulama ile trafik sigortasının araç satışının gerçekleştiği gün yapılması gerekecek.
Adana 4. Tüketici Mahkemesi, yargılamasına baktığı bir davada, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 94. maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında yer alan, "Sigortacı, sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde feshedebilir. Sigorta fesih tarihinden 15 gün sonrasına kadar geçerlidir." şeklindeki düzenlemenin iptali için AYM'ye başvurdu.
Başvuruda, kişinin aracını sattığı anda araç üzerindeki mülkiyet hakkının sona ermesine karşın söz konusu düzenlemeler uyarınca sigorta sözleşmesinden kaynaklı sorumluluğunun devam ettiği, bu itibarla kusuru olmadığı hallerde de tazminat sorumluluğunun bulunabileceği ifade edildi. Kişilerin işlediği veya ihmal ettiği bir fiilden sorumlu tutulması gerektiğine işaret edilen itiraz başvurusunda, sigorta sözleşmesinin feshedilip edilmeyeceği konusunda da açıklığın bulunmadığı ileri sürüldü.
Başvuruyu görüşen AYM, söz konusu düzenlemelerin Anayasa'ya aykırı olduğunu tespit ederek iptal etti. 5 Mart tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, iptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe girmesini kararlaştırdı. Bu süre 5 Aralık tarihinde doluyor. Artık araç alım satım işlemlerinde trafik sigortası için 15 günlük süre uygulanmayacak.
Yüksek Mahkemenin iptal kararında, araç satışının ardından önceki sahibinin araç üzerindeki fiili ve hukuki hakimiyetinin sona erdiği, eski araç sahibinin yeni araç sahibi üzerinde herhangi bir denetim ve gözetim sorumluluğunun da bulunmadığı ifade edildi.
Aracın yeni sahibinin, belirtilen 15 günlük sürede üçüncü kişilere zarar vermesi halinde, bundan aracın eski sahibinin sorumlu tutulabileceği aktarılan kararda, bunun "oldukça ağır bir müdahale" niteliği taşıdığı kaydedildi.
Kararda, satış veya devir işlemi yapıldıktan sonra yeni sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılması şartının aranmasını içeren bir düzenleme yapmaya ilişkin kanun koyucunun önünde anayasal bir engel bulunmadığı değerlendirmesi yapıldı.
Kişinin, üzerinde hukuki ve fiili olarak denetim ve kontrol imkanına sahip olmadığı kişilerin fiillerinden sorumlu tutulmasının bir zorunluluk olmadığı vurgulanan kararda, şu ifadeler yer aldı: "Aracın devri suretiyle araç üzerindeki her türlü kontrol ve denetim yetkisini yitirmiş bulunan sigortalının artık işleten sıfatı da kalmadığı halde sözleşmenin sigorta şirketince feshedilmemesi durumunda sözleşme süresince, sözleşmenin feshedilmesi halinde dahi fesih tarihinden itibaren 15 gün boyunca yeni işletenin üçüncü kişilere vermiş olduğu zararlardan sorumlu tutulabilmesine imkan tanıyan kuralların gerekli olmadığı kanaatine varılmıştır."